Wstęp do katalogu wystawy - Galeria Sztuki SPOTW - PROSTE UKOŚNE - Warszawa; 2021
Wszystko należy upraszczać jak tylko można, ale nie bardziej.
Albert Einstein
Wystawa PROSTE, UKOŚNE to zbiór najnowszych obrazów autorstwa Ireneusza Jankowskiego. Przemawia w nich język matematyczny, język geometrii, język artysty dążącego w swoich pracach do nieskończoności, absolutu, porządku kosmicznego.
I tak jak geometria wyewoluowała od badania kształtów znanych z codziennego życia do studiów nad nieskończenie wymiarowymi abstrakcyjnymi przestrzeniami matematycznymi, t ak proces twórczy Jankowskiego rozpoczyna się zawsze od analizy pejzażu, badania jego form, postaci, światła i barwy, prowadząc do zapisu przestrzeni plastycznych za pomocą prostych i płaszczyzn, elementów abstrakcyjnych w wyrazie dla przedstawiania krajobrazu. Artysta w swojej pracy i analizie logicznej odchodzi od mimetyczności, dąży ku ukazaniu aksjomatów otaczającego nas świata.
Def.: Aksjomaty są zdaniami wyodrębnionymi spośród wszystkich twierdzeń danej teorii, wybranymi tak, aby wynikały z nich wszystkie pozostałe twierdzenia tej teorii.
Jeśli zatem założymy, że aksjomatami w twórczości Jankowskiego są trzy zdania prawdziwe: proste budują kompozycję, koła symbolizują dowolne ciała niebieskie, kolor buduje przestrzeń i głębię, to otrzymamy potwierdzenie teorii przetworzeń artystycznych Ireneusza Jankowskiego.
W malarstwie chodzi o to, by w odpowiednim miejscu położyć odpowiedni kolor.
Paul Cézanne
Inspiracje artysty krążą wokół twórczości Paula Cézanne’a, z którego czerpie kolor oraz kompozycję krajobrazu, jednocześnie oddając hołd innemu mistrzowi – Pietowi Mondrianowi. Połączenie tych dwóch jakże ważnych fascynacji ukształtowało osobisty, własny i wyrafinowany język Ireneusza Jankowskiego, wyróżniający go na tle pozostałych artystów tworzących w nurcie abstrakcji geometrycznej.
W obrazach prezentowanych na wystawie PROSTE, UKOŚNE możemy zatem odnaleźć kolorystykę od barw podstawowych – Mondrianowskich, po szarości, burgundy, fiolety i inne nieoczywiste – wydawałoby się w zestawieniu z czystą geometrią – barwy. Jednak dopełniają one – niezwykle spójnie – język geometrii artysty, co naturalnie czujemy w odbiorze każdego obrazu.
Ireneusz Jankowski potrafi patrzeć na otaczający nas świat dogłębnie, widzi barwę światła i barwę cienia, potrafi wyodrębnić je pomimo zakorzenionej w nas wiedzy i stereotypowych skojarzeń. Tę naukę przekazuje od wielu lat swoim uczniom, przyszłym artystom.
Obrazy zebrane na wystawie są niezwykle estetyczne, minimalistyczne, wywarzone, bije z nich spokój. Dają oczyszczenie świadomości, porządkują mętlik codzienności. Pozwalają odetchnąć i zatrzymać się w swojej imaginacji.
Abstrakcja geometryczna u Jankowskiego jest zwieńczeniem jego poszukiwań twórczych. Miały one początek w tradycyjnym malarstwie krajobrazu, później przejawiały się w obrazach ceramicznych, aż dotarły do prezentowanych obecnie reliefów geometrycznych, będących połączeniem techniki malarskiej z trójwymiarem.
Całą przyjemność w obcowaniu z pracami artysty prezentowanymi na wystawie PROSTE, UKOŚNE, daje poszukiwanie krajobrazu, który jest źródłem każdej kompozycji i jej głównym tematem. Pozwala uwolnić wyobraźnię, która płynie za kształtami i barwami, przywołując wspomnienia i skojarzenia bliskie każdemu odbiorcy.
Drogi panie, malarstwo jest jak gówno, to się czuje, ale nie tłumaczy.
Henri de Toulouse-Lautrec